فشار خون بالا گاهی قاتل بی صدا نامیده میشود، زیرا تا مراحل انتهایی اکثرا هیچ علامتی ندارد. نزدیک به ۵۰ درصد از مبتلایان به فشار خون از بیماری خود مطلع نیستند و بسیاری از بیماران به صورت تصادفی از فشار خون خود با خبر میشوند. سکته مغزی ، حمله قلبی ، نارسایی احتقانی قلب و ورم ریه ، نارسایی کلیه و آسیب چشمی و مشکل بینایی از عوارض اصلی فشار خون بالا هستند.
فشارخون به طور طبیعی در اثر استرس و فعالیت بدنی بالا میرود، اما فردی که دچار بیماری فشارخون بالا است، به هنگام استراحت نیز فشار خونش بالاتر از حد طبیعی است.
بر اساس آخرین دستوالعمل ها فشار خون سیستولیک در حالت استراحت بین ۹۰ تا ۱۱۹ میلیمتر جیوه و فشار خون دیاستولیک باید۶۰ تا ۸۰ میلیمتر جیوه باشد و اگر فشار خون فرد بالاتر از این مقادیر باشد مبتلا به فشار خون قلمداد می شود.
· علل بروز این بیماری هنوز به طور کامل شناخته نشده است ولی برخی عوامل فرد را مستعد ابتلا به فشار خون می کنند از جمله:
۱- سن بالای ۶۰ سال تقریبا در حدود یک نفر از هر چهار نفر از فشار خون بالا رنج می برند.
۲- چاقی و اضافه وزن
۳- مصرف الکل و دخانیات
4- رژیم غذایی حاوی نمک زیاد یا چربی اشباع شده و عدم مصرف میوه و سبزی
5- کم تحرکی و نداشتن فعالیت بدنی کافی
6- استرس
مواردی از پُرفشاری که در حد مرزی هستند، اغلب بدون درمان باقی میمانند. درمان غیردارویی شامل: کاهش نمک در رژیم غذایی، ترک سیگار، انجام ورزش منظم و استفاده از روشهای شلکردن عضلات است. داروهای ضد فشارخون نیز ممکن است تجویز شوند.
رژیم DASH که یک رژیم غذایی غنی از خشکبار، غلات کامل، ماهی، گوشت سفید، میوه و سبزیجات است و مشخصه اصلی این برنامه محدود کردن مصرف نمک است و با این وجود، رژیمی غنی از پتاسیم، منگنز، کلسیم، و پروتئین میباشد. نتایج تحقیقات انجام شده در مورد این رژیم نشان می دهد که فشار خون سیستولیک را 6 میلی متر جیوه و فشار خون دیاستولیک را 3 میلی متر جیوه در بیماران با فشار خون بالا کاهش می دهد.
-کنترل وزن ، کم کردن حتی یک کیلوگرم از وزن برای کنترل فشار خون مفید است
۲- انجام ورزش مرتب، ۳۰ دقیقه ورزش در هر روز بهترین راه مبارزه با پرفشاری خون است
۳- کم کردن مصرف نمک و غذاهای پرچرب
۴- داشتن رژیم غذایی حاوی میوه و سبزیجات ، لبنیات کمچرب و غذاهای حاوی پتاسیم نظیر دانههای سبوسدار و خشکبار استفاده کنید.
۵- عدم مصرف سیگار و مشروبات الکلی
پرهیز از مصرف سوسیس، کالباس، کنسرو گوشت، برگرها و سایر فرآوردههای گوشتی به علت دارا بودن مقادیر بالای سدیم و همچنین پرهیز از سبزیهای کنسروشده در آب نمک، زیتون شور، چیپس و سایر تنقلات شور.
7- مواد حاوی کافئین از قبیل قهوه ، چای ، نوشابههای کولا و شکلات، سبب افزایش فشارخون میشوند و باید در حد اعتدال مصرف شوند.
9- استفاده از گوشت سفید به جای گوشتهای قرمز
ـ سسها، سوپها، قرصهای گوشت، کنسرو لوبیا و سایر غذاهای آماده مصرف میتواند سبب تشدید بیماری شود.
ـ در طبخ به جای کره و روغن نباتی جامد بهتر است از روغن زیتون، ذرت، سویا و کانولا استفاده کرد.
موز ، زردآلو ، پرتقال ، انجیر ، گریپفروت، هلو، انگور و آلو میوههایی سرشار از پتاسیم هستند و سيبزمینی، سیر، کلم بروکلی ، کدو سبز، قارچ و گوجهفرنگی و سبزیها سرشار از پتاسیم هستند. حبوبات نیز از این نظر غنیاند. منابع منیزیم شامل جوانه گندم برشته ، بادام زمینی، سیب زمینی، اسفناج، شیر، نان سبوس دار و مرغ است. منابع غذایی کلسیم شامل شیر و لبنیات و ماهی است.
· اندازه گیری فشار خون حداقل هر شش ماه یک بار
رژیم غذایی در پیشگیری از سرطان
امروزه نقش تغذیه سالم در پیشگیری و حتی درمان سرطان تایید شده است. با توجه به تحقیقات انجام شده حداقل 35 درصد تمام سرطان ها و بیش از نیمی از سرطان های دستگاه گوارش با تغذیه ارتباط دارد . بنابراین با انتخاب و مصرف غذاهای سالم و مفید می توانید به طور چشمگیری از ابتلا به سرطان پیشگیری کنیم.
نوع تغذیه فرد هم می تواند احتمال سرطان را افزایش بده هم اون رو کاهش بدهد
· چاق و اضافه وزن
· چربی های اکسید شده مانند روغنی که به دفعات برای سرخ کردن استفاده شده است .
· گوشت های قرمز فرآیند شده مانند سوسیس و کالباس و گوشت های دودی نمک سود شده
· غذاهایی که به شدت سرخ یا کباب شده و به رنگ قهوه ای تیره درآمده اند .
· نیترات ها و نیتریت ها که همان نگهدارنده های مواد غذایی که به گوشت ها مانند سوسیس و کالباس ایجاد می شود .
· مواد غذایی کپک زده به ویژه سیب زمینی ، بادام زمینی و قارچ و جوانه ها
· مصرف الکل
· مصرف نوشیدنی ها و غذاهای داغ
چگونه رادیکال های آزاد را در بدن کاهش دهیم؟
کاهش رادیکالهای آزاد در بدن شما، شامل کاهش احتمال تشکیل آنها و تامین آنتیاکسیدانها برای بدن میشود. برای کاهش رادیکال های آزاد باید مراقب سبک زندگی خود باشید.
اقدامات سبک زندگی برای کاهش خطر شامل سیگار نکشیدن، پرهیز از غذاهای فرآوری شده، احتیاط در مورد هر گونه مواد شیمیایی که در خانه یا در محل کار با آنها کار می کنید و موارد دیگر است.
تا آنجایی که در رژیم غذایی خود انواع آنتی اکسیدان های سالم را به دست آورید، متخصصان تغذیه اغلب مصرف غذاهایی با رنگ های مختلف و اغلب حاوی انواع مختلف آنتی اکسیدان ها توصیه را می کنند.
حذف کامل قرار گرفتن در معرض رادیکال های آزاد، به ویژه آنهایی که در نتیجه متابولیسم طبیعی در بدن ایجاد می شوند، غیرممکن است. با این حال، اتخاذ یک رژیم غذایی سالم غنی از طیف گسترده ای از آنتی اکسیدان ها بسیار در این امر کمک کننده می باشد.
تغذیه با کالری بالا زمینه سرطان را فراهم می آورد: ارتباط چاقی و اضافه وزن با افزایش احتمال ابتلا به چندین نوع سرطان مشخص شده است که از جمله در زنان یائسه (سرطان رحم، سرطان مری و سرطان آنها سرطان پستان )خصوصا روده بزرگ است. بنابراین یکی از اقدامات اصلی کاهش مصرف مواد قندی و چربیهای اشباع شده است که میزان زیادی کالری دارند و مقدار کمی مواد مغذی به بدن می رسانند.
غذاهای مبتنی بر گیاهان، غنی از مواد مغذی شناخته شده ای به نام آنتی اکسیدان هستند که در تقویت سیستم ایمنی بدن و کمک به محافظت در برابر سلول های سرطانی کمک شایانی می کنند. به منظور پیشگیری از بروز سرطان چند توصیه تغذیه ای را باید رعایت نمود از جمله:
v چند پیشنهاد برای داشتن تغذیه سالم
ü با توجه به میزان کالری مصرفی خود در روز کالری دریافت کنید.
ü در برنامه غذایی روزانه خود حتما از غلات استفاده کنید یک دوم از غلاتی که روزانه استفاده می کنید باید از انواع سبوس دار باشند.
ü هر روز از میوه ها و سبزیجات استفاده کنید.
ü استفاده از گوشت سفید به جای گوشتهای قرمز
ü چربی های اشباع، ترانس بالا و کلسترول را تا آنجا که امکان دارد از برنامه غذایی خود حذف کنید.
ü از غذاها و نوشیدنی هایی استفاده کنید که میزان شکر در آنها زیاد نباشد.
ü در هنگام آماده کردن غذا و صرف آن کمتر از نمک استفاده کنید.
ü از مصرف مشروبات الکلی دوری کنید.
ü از غذاهای تازه استفاده کنید.
ü اجتناب از مصرف غذاهای سرخ کرده یا غذاهایی که در درجه ی حرارتهای بسیار بالا و یا با مدت زمان طولانی تهیه می شوند و بجای آن استفاده از مواد غذایی بخارپز یا آب پز شده ، و همچنین عدم استفاده ی چند باره از روغنهای آشپزی .