این روزها با شیوع بیماری کرونا درکشور، آغاز فصل سرما و همچنین شروع کلاس های حضوری در مدارس، کودکان هر چه بیشتر در معرض خطر ابتلا به انواع بیماری های باکتریایی و ویروسی قرار دارند و به همین دلیل می بایست تقویت سیستم ایمنی کودکان را به عنوان یکی از اولویت های اصلی والدین مد نظر قرار داد. اهمیت تقویت سیستم ایمنی کودکان نسبت به بزرگسالان بیشتر است، چرا که کودکان کمتر به مسائل بهداشتی اهمیت می دهند و در معرض مواجهه با انواع ویروس ها و میکروب های محیطی هستند. با این حال تقویت سیستم ایمنی کودکان کار چندان دشواری نیست و می‌توان با چند راهکار ساده، سیستم ایمنی کودک را تقویت نمود. یکی از راهکارهای موثر و آسان برای تقویت سیستم ایمنی کودکان رعایت تغذیه صحیح و تشویق به داشتن سبک زندگی سالم در آنها می باشد. در زمینه تغذیه برخی خوراکی‌ها نظیر انواع فست فود‌ها، غذاهای آماده شور و پرچرب، انواع نوشیدنی‌های شیرین (چای شیرین و آب میوه‌های صنعتی) به دلیل افزایش خطر اضافه وزن و چاقی، پوسیدگی دندان و کاهش دریافت مواد مغذی سبب تضعیف سیستم ایمنی بدن کودک می‌شوند و بایستی کودکان را از مصرف این مواد مضر منع نمود و به جای آنها غذاهای سنتی با ارزش تغذیه‌ای بالا را جایگزین نمود. برخی از خوراکی های مفیدی که برای تقویت سیستم ایمنی بدن کودکان در این فصل می توان توصیه نمود عبارتند از:
1) مرکبات بعنوان منبع ویتامین C نظیر لیموشیرین، لیمو، پرتقال و نارنگی.
2) سبزیجات حاوی انواع ویتامین ها و مواد معدنی نظیر هویج، چغندر، شلغم،کلم بروکلی، کلم، گل‌کلم، گوجه‌فرنگی، فلفل دلمه‌ای، کاهو پیچ و کدو.
3) آجیل و مغزها نظیر گردو، بادام، فندق، تخم کدو، تخم آفتابگردان و بذر کتان که از بهترین میان وعده‌های مغذی برای کودکان هستند و بعنوان منبع ویتامین E، روی و اسیدهای چرب امگا 3 نقش مهمی در ارتقاء سیستم ایمنی کودکان دارند.
4) نان جو و غلات سبوس دار که حاوی آهن و مواد معدنی مهم برای تقویت سیستم ایمنی بدن می باشند. جو حاوی ماده ای به نام بتا گلوکانان است که در فعال کردن سلول‌های کشنده برای کنترل عفونت‌های ویروسی نقش دارد. همچنین این نان‌ها دارای فیبر بیشتری هستند و نیازهای غذایی کودکان را بهتر تامین می‌کنند.
5) خوردن کشک و ماست، این نوع مواد غذایی به دلیل پروبیوتیک موجود در آنها از رشد باکتری های نامناسب معده جلوگیری می کنند و اگر این مواد غذایی در میان وعده های غذایی مصرف شوند می توانند کمک بسیاری برای سالم ماندن معده از میکروب بکنند.
6) مواد غذایی پروتئین دار اسید آمینه های ضروری برای بدن را که در تقویت سیستم ایمنی نقش مهمی دارند را تامین می‌کنند. پروتئین در انواع پنیرها، گوشت پرندگان، تخم مرغ، شیر و در دانه جو، لوبیا، عدس، نخود، لپه و سویا یافت می‌شود. در این بین تخم مرغ یکی از بهترین منابع پروتئینی برای کودکان است که موجب بالا بردن سیستم ایمنی در بدن کودکان شود
7) ماهی و غذاهای دریایی: ماهی به دلیل سرشار بودن از اسید های چرب امگا 3 می تواند بر رشد مغزی و کاهش التهابات در بدن اثرگذار باشد و اسیدهای چرب موجود در آن موجب محافظت از ریه‌ها در مقابل سرماخوردگی و عفونت‌های ریوی می شود.
8) مصرف مواد غذایی پروبیوتیک، پروبیوتیک موجود در مواد غذایی مانند ماست سیستم ایمنی بدن کودکان را تقویت می‌کند. استفاده از ماست طعم دار آماده برای کودک مضر است و تأثیری معکوس بر سلامت سیستم ایمنی خواهد گذاشت. می‌توانید به جای استفاده از ماست طعم دار آماده، از ترکیب ماست و میوه‌های فصل استفاده کنید.
9) ادویه‌ها و طعم دهنده‌هایی مثل زنجبیل، زرد چوبه، کاری، دارچین و فلفل دارای خاصیت‌های ضد باکتری و ضدعفونی هستند و با تقویت گلبول های سفید می‌توانند در تقویت سیستم ایمنی کودکان کمک کننده باشند.
در پایان توصیه بر اینست که والدین از دریافت مایعات کافی در طول روز توسط کودکان اطمینان حاصل کنند و از این طریق به پاکسازی کلیه ها از سموم و رقیق شدن مخاط و خروج آن از بدن کمک نمایند و اگر کودکان میل چندانی به نوشیدن آب ندارندف مایعات دیگری مانند آب میوه‌های طبیعی و یا شیر را جایگزین کنند.
منابع علمی
Rytter MJ, Kolte L, Briend A, Friis H, Christensen VB. The immune system in children with malnutrition--a systematic review. PLoS One. 2014 Aug 25;9(8):e105017. doi:10.1371/journal.pone.0105017. PMID: 25153531; PMCID: PMC4143239.
Childs CE, Calder PC, Miles EA. Diet and Immune Function. Nutrients. 2019 Aug 16;11(8):1933. doi: 10.3390/nu11081933. PMID: 31426423; PMCID: PMC6723551.
Pecora F, Persico F, Argentiero A, Neglia C, Esposito S. The Role of Micronutrients in Support of the Immune Response against Viral Infections. Nutrients. 2020 Oct 20;12(10):3198. doi: 10.3390/nu12103198. PMID: 33092041; PMCID: PMC7589163.